Wespen: alles wat je moet weten

10 feiten over wespen

De afgelopen maand hebben we al flink wat mooi weer gehad. Misschien heb je – net zoals ik – de felheid van de eerste zonnestralen onderschat en heb je al wat zonnebrand opgelopen. Maar zonnebrand is niet het enige waarmee je rekening moet houden bij moooi weer.  Er zijn verschillende soorten ongedierte die met ongeduld zitten te wachten om je zomer iets minder aangenaam te maken en één daarvan is de wesp.

Misschien heb je een paar vragen over deze stekende insecten. In onderstaande blog ga ik proberen om de 10 meest gestelde vragen over wespen te beantwoorden.

1. Maken wespen honing?

Er is maar één enkel simpel antwoord op deze vraag: NEE! Hoewel wespen – net zoals bijen – nectar drinken, zijn ze fysisch niet in staat om deze om te zetten in honing. Dat wil uiteraard niet zeggen dat ze niet van honing houden: soms stelen wespen grote hoeveelheden honing uit bijenkorven.

2. Wat is het verschil tussen wespen en hoornaars?

Misschien verwondert het je, maar hoornaars zijn eigenlijk wespen! Ja, je leest het goed. Hoornaars zijn een subcategorie van de wespenfamilie. Ze zijn een speciale soort wespen die samenleven in grote, supergeorganiseerde kolonies. Het grootste verschil tussen wespen en hoornaars is hun grootte en kleur. Gemiddeld genomen zijn hoornaars veel groter dan wespen en zijn ze meestal zwart en wit of bruinachtig rood van kleur. Wespen kunnen allerlei kleuren hebben – afhankelijk van de soort.

3. Wat eten wespen?

Het is vrij moeilijk om een algemeen antwoord te geven op deze vraag omdat hun eetgewoontes afhangen van de soort.

Meestal voeden de wespen die je in je tuin vindt zich met:

• nectar
• fruit
• insecten
• suiker

Wist je dat papierwespen aas eten? Ze voeden zich met dood vlees of gaan op jacht – op zoek naar dode insecten om te verorberen.

4. Bestuiven wespen?

Wel nee, niet echt. Wespen worden als insectengroep niet beschouwd als bestuivers. Maar er zijn wel enkele uitzonderingen. Sommige soorten wespen zoals de subcategorie van de Masarinae en vijgenwespen staan erom bekend dat ze potentiële en soms zelfs effectieve bestuivers zijn die bijdragen tot de bestuiving van verschillende soorten planten.

Meer weten over vijgenwespen

Wespen spelen een vitale rol in de levenscyclus van een vijg. Wespen zijn de enige bestuivers van de vijgenplant. Beschouw wespen als de expreskoerier voor vijgenpollen. Als tegenprestatie leveren de vijgen gratis eten en onderdak. Wespen en vijgen hebben dus een exclusieve relatie – mutualisme genaamd – waarbij beide soorten afhankelijk zijn van elkaar om te overleven.

PS. Misschien zou ik je dit niet moeten vertellen omdat het een beetje creepy is, maar door deze relatie tussen wespen en vijgen, zit er eigenlijk een dode wesp in elke vijg. Maar geen paniek: vijgen produceren enzymen die de wesp volledig verteren dus je zal zeker geen stukjes wesp vinden in je lekkere vijg.

5. Wat is het verschil tussen bijen en wespen?

Hoewel bijen en wespen behoren tot de familie van de Hymenoptera zijn ze heel verschillend. Het grootste verschil is dat wespen veel agressiever zijn dan bijen. Ze zullen steken, zelfs als ze maar lichtjes “geïrriteerd” zijn. Sommige soorten bijen produceren honing terwijl geen enkele soort wesp dat kan. Een ander verschil is de grootte. Bijen hebben een eerder breed en behaard lijf terwijl wespen eerder een slank lijf hebben met een erg nauwe taille. Vandaar trouwens het woord “wespentaille”.

6. Hoe behandel je een wespensteek?

Als de reactive niet te hevig is, kan je een wespensteek behandelen met een paar simpele remedies. Maar als je allergische reacties begint te krijgen als gevolg van een wespensteek, moet je onmiddellijk naar de dokter of de spoedafdeling, want een allergie aan wespen kan dodelijk zijn.

Een wespensteek kan je als volgt behandelen:

1. maak de plaats van de steek schoon met warm zeepwater
2. leg ijs om de zwelling tegen te gaan
3. gebruik een ontsmettende crème of spray
4. neem een pijnstiller of een antihistaminicum om de pijn en de jeuk te verminderen

7. Hoe lang leven wespen?

Meestal leven wespen 12 à 22 dagen – de werksters dan toch (steriele wijfjes). De mannetjes hebben een iets langere levensverwachting hoewel hun enige doel in het leven zich voortplanten en sterven is.

De koningin blijft gewoonlijk ongeveer een jaar in leven. Na de overwintering begint ze in de lente een nest te bouwen om een nieuwe kolonie te starten totdat ze sterft in de winter. Daarna begint de hele cyclus opnieuw.

8. Steken wespen of bijten ze?

Allebei: het hangt af van de soort.

In het algemeen is de soort wesp die beschouwd wordt als ongedierte en die je het vaakst aantreft in je tuin of tijdens een gezellige picnic in het park (sociale wespen dus), een fan van steken. Ze steken bij wijze van zelfverdediging.

Maar in sommige gevallen zullen deze stekende insecten bijten. Maar gewoonlijk bijten ze kleinere insecten en geen mensen. Dit komt doordat hun angel een veel effectiever instrument is om mensen op afstand te houden.

9. Kunnen wespen meer dan eens steken?

Ja dat kunnen ze inderdaad. In tegenstelling tot bijen kunnen wespen meermaals steken dankzij de vorm van hun angel. De angel van wespen is glad waardoor ze hem gemakkelijk in de huid kunnen steken en weer terugtrekken.

10. Sterven wespen na te hebben gestoken?

Neen dat doen ze niet.

De reden hiervoor is dezelfde als de reden waardoor ze je meer dan één keer kunnen steken. De angel van wespen is glad waardoor ze hem gemakkelijk in de huid kunnen steken en weer terugtrekken. De angel van een bij daarentegen is voorzien van weerhaken en is dus “stuk” nadat ze gestoken heeft. Als ze zich terugtrekt, wordt haar angel losgetrokken van haar lichaam en blijft hij in je huid steken. Uiteindelijk zal de bij hierdoor sterven.

Heb je een wespennest? Probeer hem dan niet zelf te verwijderen en schakel professionele hulp in. Zelf een wespennest verdelgen, kan erg gevaarlijk zijn – zeker als je allergisch bent aan wespensteken.