Τα κεντρίσματα των εντόμων είναι δυσάρεστα και συχνά ενοχλητικά, ειδικά αν κανείς υποφέρει από πολλά κεντρίσματα.
Ωστόσο, μπορείτε να διαχειριστείτε τον κίνδυνο κεντρισμάτων, καταστρέφοντας σφηκοφωλιές μέσα ή κοντά στο σπίτι και λαμβάνοντας κάποιες βασικές προφυλάξεις όταν είστε στο ύπαιθρο.
Κάποια άτομα είναι πιο ευαίσθητα σε κεντρίσματα εντόμων από άλλα, ενώ τα παιδιά συνήθως είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα.
Όμως, η κύρια ομάδα που κινδυνεύει είναι το τρία τοις εκατό του πληθυσμού που είναι αλλεργικοί στο δηλητήριο που προέρχεται από τα κεντρίσματα. Αλλεργία σε κεντρίσματα εντόμων μπορεί να αναπτυχθεί οποτεδήποτε, ακόμα και αν δεν είχε υπάρξει αντίδραση σε προηγούμενο κέντρισμα.
Καλέστε ασθενοφόρο αμέσως αν κάποιος έχει σοβαρή αντίδραση σε κέντρισμα εντόμου.
Τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν λιποθυμία, ζαλάδα, ναυτία, ή δυσκολία στην αναπνοή ή κατάποση.
Δεν πρέπει να γίνεται σύγχυση μεταξύ κεντρισμάτων και τσιμπημάτων εντόμων.
Ένα έντομο χρησιμοποιεί το κεντρί του ως άμυνα, όταν αντιλαμβάνεται κάποια απειλή προς αυτό ή την αποικία του. Κεντρίζει με την έγχυση δηλητηρίου μέσα ή κάτω από το δέρμα. Η επίδραση είναι άμεση και το αποτέλεσμα μια οξεία αίσθηση καύσου.
Ενώ το κέντρισμα χρησιμοποιείται ως είδος άμυνας, τα έντομα τσιμπούν για να πάρουν αίμα. Για να δώσουν χρόνο στα έντομα να φάνε, τα τσιμπήματα των εντόμων έχουν εξελιχθεί έτσι ώστε ο πόνος να μην είναι τόσο οξύς όσο αυτός του κεντρίσματος (παρότι το τσίμπημα της αλογόμυγας είναι πολύ οδυνηρό).
Τα πιο συνηθισμένα έντομα που κεντρίζουν είναι οι σφήκες ή οι μέλισσες. Οι σφήκες είναι οι πιο επιθετικές και μπορεί να κεντρίσουν μετά από μικρή πρόκληση.
Οι μέλισσες είναι λιγότερο πιθανό να κεντρίσουν. Συνήθως κεντρίζουν μόνο αν κάποιος τις πατήσει ή καθίσει επάνω τους. Το κύριο σημάδι του κεντρίσματος της μέλισσας είναι ότι αφήνει το κεντρί της στο δέρμα και ο ιοβόλος σάκος θα εξακολουθεί να διοχετεύει δηλητήριο για περισσότερο από ένα λεπτό.
Αντίθετα, το μόνο σημάδι του κεντρίσματος από μια σφήκα θα είναι μια τρυπούλα.
Αμέσως μετά το κέντρισμα από σφήκα ή μέλισσα, η περιοχή γύρω από αυτό θα κοκκινίσει γρήγορα και θα σχηματιστεί ουλή (υγρό κάτω από το δέρμα). Η ουλή θα μειωθεί μετά από μερικές ώρες, αλλά θα παρουσιάζει φαγούρα για περισσότερο από μία ημέρα.
Αντίθετα με δημοφιλείς πεποιθήσεις, το κέντρισμα της σφήκας δεν είναι αλκαλικό και το κέντρισμα της μέλισσας είναι μόνο ήπια όξινο. Η χημεία ενός κεντρίσματος είναι πολύ πιο σύνθετη και έτσι οι παραδοσιακές θεραπείες όπου χρησιμοποιούμε ξύδι για κέντρισμα σφήκας ή μαγειρική σόδα για κέντρισμα μέλισσας, προσφέρουν περιορισμένη μόνο ανακούφιση. Ωστόσο, υπάρχουν πρακτικά μέτρα που μπορούμε να πάρουμε.
Αν μας κεντρίσει μέλισσα, ο πόνος θα μειωθεί σημαντικά αν το κεντρί αφαιρεθεί αμέσως. Αυτό πρέπει να γίνει είτε με μακριά νύχια, τσιμπιδάκι των φρυδιών ή μαχαίρι - ωστόσο χρειάζεται προσοχή να μην πιέσετε τον ιοβόλο σάκο, καθώς αυτό θα ρίξει περισσότερο δηλητήριο στην πληγή.
Πλύνετε την πληγή με σαπούνι και νερό και ανακουφίστε το πρήξιμο είτε με κρύο νερό είτε καλύπτοντας με κρύα κομπρέσα όπως πάγο τυλιγμένο σε ύφασμα (όμως ποτέ μην τοποθετείτε πάγο απευθείας επάνω στο δέρμα).
Για να ανακουφίσετε την φαγούρα, απλώστε αντιισταμινική κρέμα για τσιμπήματα ή κεντρίσματα, ή πάρτε ένα αντιισταμινικό χαπάκι (αντι-αλλεργικό).
Μπορείτε επίσης να απλώσετε στην πληγή λοσιόν καλαμίνης για να ανακουφίσετε την φαγούρα. Αν ο κνησμός είναι ισχυρή, συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας για τοπικά στεροειδή.
Για όσους είναι μετρίως αλλεργικοί στα κεντρίσματα, μπορεί να υπάρξει πιο γενικό πρήξιμο γύρω από την πληγή. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν το πρήξιμο είναι μεγάλο ή επιμένει.
Καλέστε ασθενοφόρο αμέσως αν οποιοδήποτε από τα παρακάτω συμπτώματα εμφανιστούν εντός 30 λεπτών από το κέντρισμα:
Θυμηθείτε ότι αλλεργία σε κεντρίσματα μπορεί να παρουσιαστεί οποτεδήποτε.
Αυτοί που έχουν υποστεί κέντρισμα δύο ή περισσότερες φορές σε προηγούμενα χρόνια, κινδυνεύουν περισσότερο να αναπτύξουν αλλεργία.
Άλλη ομάδα υψηλού κινδύνου, είναι αυτοί που πάσχουν από άλλες αλλεργίες (όπως στη γύρη ή στα κατοικίδια).
Άτομα που είναι ευαίσθητα σε κεντρίσματα εντόμων, θα πρέπει να φροντίζουν να ελαχιστοποιούν τον κίνδυνο να υποστούν κέντρισμα, αλλά υπάρχουν πρακτικά μέτρα που όλου μπορούμε να λάβουμε.
Για να αποφύγετε τα κεντρίσματα στο ύπαιθρο:
Ποτέ μην επιχειρήσετε να κοπανήσετε σφήκες ή μέλισσες. Αυτό θα αυξήσει το ενδεχόμενο να υποστείτε κέντρισμα και μπορεί να ερεθίσει ένα σμήνος.
Μην κουνάτε τα χέρια και προσπαθείτε να μην πανικοβληθείτε γιατί και αυτό θα ερεθίσει το έντομο. Αν μπείτε σε χώρο με πολλά έντομα που κεντρίζουν, απομακρυνθείτε ήρεμα περπατώντας.
Ωστόσο, οι μέλισσες είναι ωφέλιμες για το περιβάλλον και όταν είναι ασφαλές και πρακτικά δυνατό δεν θα πρέπει να θανατώνονται.
Αν υπάρχει μεγάλος αριθμός σφηκών ή μελισσών στο σπίτι ή τον κήπο σας, είναι πιθανό κάπου κοντά να βρίσκεται κάποια φωλιά.
Είναι σημαντικό να ασχοληθείτε με τις φωλιές το συντομότερο δυνατό - η σφήκες γίνονται πιο επιθετικές προς το τέλος τον καλοκαιριού και είναι πιο ασφαλές να αντιμετωπιστούν νωρίτερα.
Βρείτε περισσότερα στην ενότητα σφήκες και μέλισσες ή καλέστε μας για περισσότερες πληροφορίες στο 8001141100.