Ziek door voeding

Een uitbraak van een ziekte die werd opgelopen door besmet voedsel te eten, kan enorme gevolgen hebben voor een bedrijf. Niet alleen betekent het een groot risico voor de reputatie van het bedrijf in kwestie, maar ook de klantenbinding, de groei en de inkomsten van het bedrijf kunnen ernstige schade oplopen.

Bedrijven in de voedingsindustrie – gaande van voedselverwerkende bedrijven tot supermarkten en restaurants en bars – moeten voldoen aan een hele reeks voorschriften om te vermijden dat ziektes die veroorzaakt worden door voeding zich kunnen verspreiden.

Wat is een voedselvergiftiging?

Meestal spreekt men over “voedselvergiftiging” als het gaat om een ziekte die het gevolg is van het eten van “besmet” voedsel.  Dit voedsel kan besmet geraakt zijn in alle fases van de voedselverwerking en de oorzaak kan verschillend zijn: het kan dat de voeding niet goed genoeg gekookt werd, of dat er dingen in het eten belandden die er niet thuishoren (Vb. haar, nagels, …), of via de aanwezigheid van ongedierte zoals ratten, muizen of kakkerlakken.

De meeste mensen hebben weleens voedselvergiftiging gehad of kennen iemand die het heeft meegemaakt. Helaas is het vrij simpel om een voedselvergiftiging op te lopen. Alleen het eten van voeding die besmet is geraakt door ziektekiemen is al voldoende om ziek te worden.

 Enkele feiten over voedselvergiftiging:

• Volgens het CDC (Amerikaans Centrum voor ziektecontrole en preventie) worden er alleen al in de Verenigde Staten 48 miljoen gevallen van voedselvergiftiging gemeld per jaar. Dat is ongeveer 1 op 6 personen.
• Gevogelte zoals kip en kalkoen zijn de grootste oorzaak van voedselvergiftiging. Naar schatting veroorzaakt gevogelte ongeveer 244.000 gevallen van voedselvergiftiging per jaar.
• Er bestaan ongeveer 250 verschillende soorten voedselvergiftigingen. De meeste zijn infecties die veroorzaakt worden door allerlei verschillende bacteriën, virussen en parasieten.
• Van alle voedselvergiftigingen is salmonellose de ziekte die de meeste ziekenhuisopnames tot gevolg heeft. Zo’n 2.500 van alle ziekenhuisopnames voor voedselvergiftiging zijn te wijten aan salmonella.

Soorten voedselvergiftiging

Er bestaan een aantal verschillende soorten voedselvergiftigingen. Elke voedselvergiftiging is het gevolg van één van onderstaande boosdoeners:

• Bacteriën
• Virussen
• Parasieten
• Prionen
• Chemicaliën

Veel voorkomende voedselvergiftigingen

Van de 250 verschillende soorten zijn dit de meest voorkomende:

• Salmonellose
• E-coli
• Norovirus
• Gekkekoeienziekte

Salmonellose 

Salmonella is de naam van de bacterie, de ziekte die deze bacterie veroorzaakt heet salmonellose. Salmonellose is een van de meest voorkomende voedingsgerelateerde ziekte en het is ook de meest bekende. Er wordt geschat dat tientallen miljoenen mensen wereldwijd last hebben van salmonellose, zegt de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie). Symptomen van salmonellose ontwikkelen zich meestal tussen 12-72 uur na de infectie en ze duren 4 à 7 dagen. De meeste patiënten herstellen volledig met weinig tot geen medische behandeling.

E-coli

Escherichia coli, kortweg E-coli, is een bacterie die voorkomt in onze darmen en waarvan de meeste stammen ongevaarlijk zijn. De stammen Enterotoxigenic E-coli (ETEC) en Enterohemorrhagic Escherichia coli (EHEC) staan er echter om bekend voedselvergiftiging te veroorzaken. Meestal herstellen patiënten van een ETEC en EHEC infectie zonder medische hulp. Maar 10% van de EHEC gevallen ontwikkelingen zich tot Hemolytisch Syndroom, een levensgevaarlijke ziekte.

Norovirus

Norovirus is een besmettelijke ziekte die ontsteking van de maag en darmen veroorzaakt. Het is een van de meest voorkomende veroorzakers van gastro-enteritis (buikgriep) in de Verenigde Staten. De symptomen ontwikkelingen zich tussen 12-48 dagen na de infectie en duren 1-3 dagen.

Gekkekoeienziekte

Boviene spongiforme encefalopathie – beter bekend als gekkekoeienziekte – veroorzaakt een sponzige aftakeling van de hersenen en ruggengraat. Het wordt veroorzaakt door vee dat wordt gevoederd met de resten van ander vee. Gekkekoeienziekte kan men oplopen door het eten van rundsvlees dat besmet is met de ziekte. Het kan erg moeilijk zijn om vast te stellen dat het om deze ziekte gaat, omdat de symptomen zich pas in een later stadium voordoen. Bij mensen heet gekkekoeienziekte Creutzfeldt-Jakob. De ziekte wordt veroorzaakt door de trematode worm. Voedsel kan besmet raken met de larve van deze parasiet en kan ernstige lever- en longziekten veroorzaken bij zijn gastheer.

Symptomen van voedselvergiftiging

De meeste voedselvergiftigingen gaan gepaard met dezelfde symptomen. De intensiteit van de symptomen, hoe lang het duurt voor ze zich ontwikkelen en de duur kan echter verschillen – afhankelijk van de ziekte en de persoon.

Veel voorkomende symptomen van voedselvergiftiging:

• Diarree
• Buikkrampen
• Misselijkheid
• Koorts
• Braken

Hoe voorkom je een voedselvergiftiging?

Gelukkig zijn er veel manieren om voedselvergiftigingen te voorkomen. Voedingsbedrijven moeten zich houden aan de juiste voorschriften en normen, zoals HACCP. Elk land heeft zijn eigen, specifieke regelgeving waar alle bedrijven zich aan moeten houden.

Een aantal verschillende manieren om het risico op een voedselvergiftiging zo laag mogelijk te houden zijn:

Goede handhygiëne

Vaak dragen we ziektekiemen mee op onze handen. Een goede handhygiëne kan dus in veel gevallen een voedselvergiftiging voorkomen. Was je handen:

• voor en na het werken met (vooral rauw) voedsel
• tijdens het bereidingsproces
• na elk gebruik van het toilet

Als je handschoenen draagt, is het belangrijk om ze op een veilige manier weg te gooien en vaak te verschonen.

Voedsel scheiden

Rauw voedsel, vooral vlees, gevogelte en vis kan veel verschillende bacteriën en virussen bevatten die de oorzaak kunnen zijn van het verspreiden van voedselvergiftiging. Deze bacteriën  kunnen meerdere producten besmetten tijdens de bereiding van voedsel en het transport en het bewaren ervan. Daarom is het belangrijk om rauw en gekookt voedsel apart te bewaren en ook apart kookgerei te gebruiken bij de bereiding.

Voedselhygiëne

Het naleven van de juiste regels voor voedselhygiëne zoals voorgeschreven door de overheid helpt bij het voorkomen van de verspreiding van voedselvergiftigingen. Een goede voedselhygiëne heeft dus te maken met het koken van voedsel op de juiste temperatuur en het grondig reinigen en desinfecteren van alle plaatsen waar voedsel wordt bereid en het kookgerei dat wordt gebruikt.

Opslag

Het niet volgen van de juiste methoden voor voedselopslag kan ervoor zorgen dat voedsel besmet wordt. Helaas biedt kamertemperatuur de beste leefomgeving voor organismen die voedselvergiftiging veroorzaken, waardoor ze gedijen en zich vermenigvuldigen. Het bewaren van voedsel op temperaturen lager dan 5°C en hoger dan 60°C helpt om het groeien van deze micro-organismen te vertragen of te stoppen. Het is echter belangrijk om te weten dat sommige ziekteverwekkers nog steeds kunnen gedijen bij een temperatuur onder de 5°C. het is ook van belang om de juiste opslaginstructies te volgen voor elk voedseltype.

Water

Water wordt veel gebruikt bij de bereiding van voedsel, bij het reinigen van oppervlakken en het wassen van voedsel. Ervoor zorgen dat het water dat wordt gebruikt veilig is en geen bacteriën, virussen en andere schadelijke ziekteverwekkers bevat kan helpen bij het voorkomen van voedsel gebonden ziekten.

Voedselvergiftiging en ongedierte

Als het aankomt op het voorkomen van voedselvergiftiging ongediertebestrijding een grote rol.  Ongedierte zoals vliegen, kakkerlakken en knaagdieren kunnen ziektes verspreiden, zoals salmonella, E-coli en het norovirus, wanneer zij zich ontlasten of overgeven op plaatsen waar voedsel wordt bereid. Sommige soorten ongedierte dragen ook de ziekteverwekkende organismen op hun lichaam, waardoor ze kunnen verspreid worden als ze zich voortbewegen door het pand.

Daarom is het belangrijk om preventieve maatregelen te treffen zodat ongedierte geen kans maakt om voedsel te besmetten. Niet alleen sluit u hiermee mogelijke oorzaken van voedselvergiftiging uit, maar u bespaart ook de kosten die gepaard gaan met het vernietigen van voedselvoorraden als ze besmet zijn en u beschermt uw reputatie. Geen enkel bedrijf vindt het prettig om negatief in de pers te verschijnen door een gebrek aan voedselveiligheid. Ongediertepreventie is dus een absolute MUST voor bedrijven die voedsel verkopen, verwerken of bereiden.

Neem dus nu nog contact op met Rentokil voor deskundig advies en oplossingen voor ongediertebestrijding en -preventie in uw bedrijf.  Lees ook meer over onze preventie-opleidingen.